เมื่อสัปดาห์ที่แล้วผมได้พูดถึงข้อดีของกระจกลามิเนตไปแล้วนะครับ บทความนี้ผมจึงขอนำเสนอปัญหาที่อาจจะเกิดจากการใช้กระจกลามิเนตผิดประเภทการใช้งานบ้างครับ ซึ่งการใช้งานที่ผิดประเภทโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์เหล่านี้ อาจนำไปสู่การเกิดปัญหาการแยกตัวของเนื้อฟิล์มออกจากกระจก ซึ่งผมขอใช้ศัพท์ภาษาอังกฤษเป็นคำว่า ‘Delamination’ นะครับ
โดยส่วนมาก การเกิด Delamination มักจะเกิดบริเวณขอบกระจก หรือบริเวณช่องบากหรือขอบรูที่ยึดสไปเดอร์ และปัญหาพวกนี้ไม่ได้เกิดทันทีนะครับ ส่วนใหญ่จะเป็นลักษณะค่อยๆเกิดขึ้น บางครั้งปัญหาเกิดหลังจากใช้งานไปแล้วหลายๆปี ดังนั้น โครงการส่วนใหญ่จึงปล่อยเลยตามเลยเพราะตรวจงานผ่านไปนานแล้ว ซึ่งในแง่ของเจ้าของอาคารนี่ไม่ดีแน่ครับ เพราะเราจะต้องใช้กระจกอยู่คู่อาคารของเราไปนับสิบๆปี!
เราไปดูกันครับว่า ปัญหา Delamination เกิดจากสาเหตุอะไรบ้าง
ปัญหาที่ 1: การใช้กระจกลามิเนตกลางแจ้งแบบโชว์ขอบ
เพราะกระจกลามิเนต เกิดจากการนำกระจกไปประกบเข้าด้วยกันสองชั้นขึ้นไปโดยมีชั้นฟิล์ม PVB คั่นกลาง แต่ฟิล์ม PVB ก็มีข้อเสีย คือมันเป็นวัสดุที่ดูดซับความชื้นได้ดีมาก ดังนั้น เมื่อเราใช้กระจกลามิเนตไว้นอกอาคาร ความชื้นจากอากาศและน้ำจะสามารถซึมผ่านเข้าทางขอบของกระจกที่สัมผัสกับเนื้อ PVB โดยตรง เมื่อความชื้นในฟิล์มสะสมเข้ามากๆนานๆ ก็จะทำให้เกิดการแยกตัวออกจากกระจก และเห็นเป็นรอยแยกตัวได้อย่างชัดเจนครับ
หากต้องการใช้กระจกลามิเนตภายนอกอาคาร รวมถึงในสถานที่เปียกน้ำอื่นๆ เช่นเป็นบานห้องน้ำหรือบริเวณสระว่ายน้ำ เราสามารถแก้ปัญหานี้ได้ โดยให้ใส่เฟรมหรือหาวิธีซีลขอบกระจกไม่ให้ชั้นฟิล์ม PVB สัมผัสถูกอากาศภายนอก หรืออาจจะเลี่ยงไปใช้กระจกเทมเปอร์แทนครับ แต่หากต้องการใช้กระจกลามิเนตแบบเปลือยจริงๆ มีอีกวิธีคือ เปลี่ยนไปใช้ฟิล์มลามิเนตอีกชนิดที่เป็นไอโอโนพลาส (ionoplast) โดยฟิล์มชนิดนี้ในท้องตลาดใช้ชื่อว่า ‘เซ็นทรี่กลาส’ (SentryGlas) ซึ่งเป็นฟิล์มชนิดพิเศษที่มีคุณสมบัติเหนือกว่า PVB ในหลายๆด้าน (แต่ก็แพงกว่ามากด้วย) รวมถึงสามารถใช้ในที่เปียกน้ำได้ตลอดเวลาโดยไม่มีผลกับการยึดเกาะของฟิล์มกับกระจกอีกด้วยครับ
ปัญหาที่ 2: การใช้กระจกลามิเนตเทมเปอร์เป็นประตูบานเปลือย
เชื่อไหมครับว่ากระจกบานประตูเกือบทุกบานที่เป็นกระจกบานเปลือยเทมเปอร์ลามิเนตเท่าที่ผมเห็นมา เมื่อผ่านการใช้งานไปสักประมาณ 1-2 ปี จะเกิดปัญหากระจก Delaminate ที่ขอบประตูตรงที่ใส่ฟิตติ้งครับ! ในรูปด้านบน ผมถ่ายมาจากห้างสรรพสินค้าแห่งหนึ่งย่านราชประสงค์ซึ่งก็เกิดปัญหาลักษณะนี้ และเกิดเป็นรอยแยกตัวของฟิล์มกับกระจกอย่างชัดเจนทั้งด้านบนและด้านล่างที่ใส่ฟิตติ้งเลยครับ!!!
กรณีกระจกลามิเนตที่ใช้กับบานพับห้องน้ำก็เช่นกัน ถ้าไม่จำเป็นก็ไม่ควรใช้กระจกเทมเปอร์ลามิเนต และควรเลี่ยงไปใช้กระจกเทมเปอร์แผ่นเดี่ยว หรือไม่ก็ควรจะลามิเนตด้วยฟิล์ม SentryGlas
สาเหตุที่กระจกบานประตูแบบนี้มีความเสี่ยงต่อการเกิด Delamination มีสองเหตุผลครับ เหตุผลแรก เกิดจากสาเหตุที่ว่า กระจกชนิดนี้ต้องติดตั้งกับอุปกรณ์ฟิตติ้งบานเปลือย จึงจำเป็นต้องใช้กระจกเทมเปอร์เพราะมิฉะนั้นจะยึดฟิตติ้งให้แน่นไม่ได้ เมื่อนำกระจกเทมเปอร์สองแผ่นมาประกบลามิเนตเข้าด้วยกัน ด้วยความที่กระจกแต่ละแผ่นจะมีรอยคลื่นเล็กๆซึ่งเป็นธรรมชาติของกระบวนการผลิตเทมเปอร์ ทำให้มีโอกาสที่ลอนคลื่นของกระจกไม่เข้ากัน ทำให้มีความเสี่ยงที่จะแยกตัวออกจากกันในระยะยาวได้ครับ
ส่วนอีกสาเหตุ ก็เพราะว่าบริเวณที่บากบานพับเพื่อติดอุปกรณ์ยึดกระจกกับจุดหมุนหรือโช๊คอัพ เมื่อเวลาเปิด-ปิดประตู กระจกจะมีแรงบิดกระทำที่บริเวณที่จุดยึดอุปกรณ์ค่อนข้างมาก เมื่อเปิดๆปิดๆไปเรื่อยๆ จึงมีโอกาสที่กระจกจะถูกแรงกระทำภายใน ทำให้ฟิล์มกับเนื้อกระจกแยกตัวออกจากกัน กลายเป็นรอย Delamination ครับ
จะเห็นได้ว่า หากเรารู้และเข้าใจในธรรมชาติของกระจกลามิเนตและเลือกใช้งานให้ถูกต้อง เราก็จะไม่พบกับปัญหาในลักษณะนี้หรอกครับ แต่สำคัญคือผู้ออกแบบ ผู้ผลิตกระจก และผู้ติดตั้ง จะต้องมีความรู้ความเข้าใจในความเสี่ยงต่อปัญหาดังกล่าว และให้ข้อมูลแก่เจ้าของโครงการเพื่อการเลือกใช้กระจกได้อย่างถูกต้องครับ…
เรื่อง - กระจกไม่กระจอก - ภาพประกอบ: cpni.gov.uk / kuraray / iga germany / dorma